جلسه پنجم
انواع شبکه های رایانه ای از نظر اندازه و نحویه اتصال
شبکه شخصی (PAN)
«شبکه شخصی» (Personal Area Network) یک «شبکه رایانه ای» است که برای ارتباطات میان وسایل رایانه ای که اطراف یک فرد می باشند (مانند «تلفن»ها و «رایانه های جیبی» (PDA) که به آن «دستیار دیجیتالی شخصی» نیز می گویند) بکار می رود. این که این وسایل ممکن است متعلق به آن فرد باشند یا خیر جای بحث خود را دارد. برد یک شبکه شخصی عموماً چند متر بیشتر نیست. موارد مصرف شبکه های خصوصی می تواند جهت ارتباطات وسایل شخصی چند نفر به یکدیگر و یا برقراری اتصال این وسایل به شبکه ای در سطح بالاتر و شبکه «اینترنت» باشد.
ارتباطات شبکه های شخصی ممکن است به صورت سیمی به «گذرگاه»های رایانه مانند USB و FireWire برقرار شود. همچنین با بهره گیری از فناوری هایی مانند IrDA، «بلوتوث» (Bluetooth) و UWB می توان شبکه های شخصی را به صورت بی سیم ساخت.
شبکه محلی (LAN)
«شبکه محلی» (Local Area Network) یک «شبکه رایانه ای» است که محدوده جغرافیایی کوچکی مانند یک خانه، یک دفتر کار یا گروهی از ساختمان ها را پوشش می دهد. در مقایسه با «شبکه های گسترده» (WAN) از مشخصات تعریف شده شبکه های محلی می توان به سرعت (نرخ انتقال) بسیار بالاتر آنها، محدوده جغرافیایی کوچکتر و عدم نیاز به «خطوط استیجاری» مخابراتی اشاره کرد.
دو فناوری «اترنت» (Ethernet) روی کابل «جفت به هم تابیده بدون محافظ» (UTP) و «وای فای» (Wi-Fi) رایج ترین فناوری هایی هستند که امروزه استفاده می شوند، با این حال فناوری های «آرکنت» (ARCNET) و «توکن رینگ» (Token Ring) و بسیاری روشهای دیگر در گذشته مورد استفاده بوده اند.
شبکه کلان شهری (MAN)
«شبکه کلان شهری» (Metropolitan Area Network) یک «شبکه رایانه ای» بزرگ است که معمولاً در سطح یک شهر گسترده می شود. در این شبکه ها معمولاً از «زیرساخت بی سیم» و یا اتصالات «فیبر نوری» جهت ارتباط محل های مختلف استفاده می شود.
شبکه گسترده (WAN)
«شبکه گسترده» (Wide Area Network) یک «شبکه رایانه ای» است که نسبتاً ناحیه جغرافیایی وسیعی را پوشش می دهد (برای نمونه از یک کشور به کشوری دیگر یا از یک قاره به قاره ای دیگر). این شبکه ها معمولاً از امکانات انتقال خدمات دهندگان عمومی مانند شرکت های مخابرات استفاده می کند. به عبارت کمتر رسمی این شبکه ها از «مسیریاب»ها و لینک های ارتباطی عمومی استفاده می کنند.
شبکه های گسترده برای اتصال شبکه های محلی یا دیگر انواع شبکه به یکدیگر استفاده می شوند. بنابراین کاربران و رایانه های یک مکان می توانند با کاربران و رایانه هایی در مکانهای دیگر در ارتباط باشند. بسیاری از شبکه های گسترده برای یک سازمان ویژه پیاده سازی می شوند و خصوصی هستند. بعضی دیگر به وسیله سرویس دهنده اینترنت «سرویس دهندگان اینترنت» (ISP) پیاده سازی می شوند تا شبکه های محلی سازمانها را به اینترنت متصل کنند.
شبکه متصل (Internetwork)
دو یا چند «شبکه» یا «زیرشبکه» (Subnet) که با استفاده از تجهیزاتی که در لایه 3 یعنی «لایه شبکه» «مدل مرجع OSI» عمل می کنند مانند یک «مسیریاب»، به یکدیگر متصل می شوند تشکیل یک شبکه از شبکه ها یا «شبکه متصل» را می دهند. همچنین می توان شبکه ای که از اتصال داخلی میان شبکه های عمومی، خصوصی، تجاری، صنعتی یا دولتی به وجود می آید را «شبکه متصل» نامید.
در کاربردهای جدید شبکه های به هم متصل شده از قرارداد IP استفاده می کنند. بسته به اینکه چه کسانی یک شبکه از شبکه ها را مدیریت می کنند و اینکه چه کسانی در این شبکه عضو هستند، می توان سه نوع «شبکه متصل» دسته بندی نمود:
شبکه داخلی یا اینترانت (Intranet)
شبکه خارجی یا اکسترانت (Extranet)
شبکه اینترنت (Internet)
شبکه داخلی (Intranet)
یک «شبکه داخلی» مجموعه ای از شبکه های متصل به هم می باشد که از قرارداد IP و ابزارهای مبتنی بر IP مانند «مرورگران وب» استفاده می کند و معمولاً زیر نظر یک نهاد مدیریتی کنترل می شود. این نهاد مدیریتی «شبکه داخلی» را نسبت به باقی قسمت های دنیا محصور می کند و به کاربران خاصی اجازه ورود به این شبکه را می دهد. به طور معمول تر شبکه درونی یک شرکت یا دیگر شرکت ها «شبکه داخلی» می باشد.
شبکه خارجی (Extranet)
یک «شبکه خارجی» یک «شبکه» یا یک «شبکه متصل» است که بلحاظ قلمرو محدود به یک سازمان یا نهاد است ولی همچنین شامل اتصالات محدود به شبکه های متعلق به یک یا چند سازمان یا نهاد دیگر است که معمولاً ولی نه همیشه قابل اعتماد هستند. برای نمونه مشتریان یک شرکت ممکن است که دسترسی به بخش هایی از «شبکه داخلی» آن شرکت داشته باشند که بدین ترتیب یک «شبکه خارجی» درست می شود، چراکه از نقطه نظر امنیتی این مشتریان برای شبکه قابل اعتماد به نظر نمی رسند. همچنین از نظر فنی می توان یک «شبکه خارجی» را در گروه شبکه های دانشگاهی، کلان شهری، گسترده یا دیگر انواع شبکه (هر چیزی غیر از شبکه محلی) به حساب آورد، چراکه از نظر تعریف یک «شبکه خارجی» نمی تواند فقط از یک شبکه محلی تشکیل شده باشد، چون بایستی دست کم یک اتصال به خارج از شبکه داشته باشد.
شبکه اینترنت (Internet)
شبکه ویژه ای از شبکه ها که حاصل اتصالات داخلی شبکه های دولتی، دانشگاهی، عمومی و خصوصی در سرتاسر دنیا است. این شبکه بر اساس شبکه اولیه ای کار می کند که «آرپانت» (ARPANET) نام داشت و به وسیله موسسه «آرپا» (ARPA) که وابسته به «وزارت دفاع ایالات متحده آمریکا» است ایجاد شد. همچنین منزلگاهی برای «وب جهان گستر» (WWW) است. در لاتین واژه Internet برای نامیدن آن بکار می رود که برای اشتباه نشدن با معنی عام واژه «شبکه متصل» حرف اول را بزرگ می نویسند.
اعضای شبکه اینترنت یا شرکت های سرویس دهنده آنها از «آدرسهای IP» استفاده می کنند. این آدرس ها از موسسات ثبت نام آدرس تهیه می شوند تا تخصیص آدرسها قابل کنترل باشد. همچنین «سرویس دهندگان اینترنت» و شرکت های بزرگ، اطلاعات مربوط به در دسترس بودن آدرس هایشان را بواسطه «قرارداد دروازه لبه» (BGP) با دیگر اعضای اینترنت مبادله می کنند.
آنچه در ادامه خواهید خواند.....
برسی انواع توپولوژی های رایج در شبکه های کامپیوتری!!!
